HTML (HyperText Markup Language) là ngôn ngữ đánh dấu siêu văn bản được sử dụng để tạo nên các trang web. HTML mô tả cấu trúc và nội dung của một trang web bằng cách sử dụng các thẻ đánh dấu. HTML được tạo ra bởi Tim Berners-Lee vào năm 1991 và hiện đang ở phiên bản HTML5.
HTML là gì?
HTML (HyperText Markup Language) là ngôn ngữ đánh dấu siêu văn bản được sử dụng để tạo nên các trang web.
Các trang web được viết bằng HTML bao gồm các phần tử được gọi là thẻ. Mỗi thẻ HTML mô tả một phần tử khác nhau của trang web như tiêu đề, đoạn văn, hình ảnh, video, form, v.v.
Thẻ HTML bao gồm các cặp thẻ mở đóng như và . Phần nội dung bên trong cặp thẻ mở đóng được gọi là nội dung của thẻ.
Ví dụ:
<h1>Tiêu đề bài viết</h1>
<div>Đoạn văn giới thiệu</div>
HTML cho phép người dùng tạo ra các trang web có cấu trúc, bao gồm các tiêu đề, đoạn văn, danh sách, bảng biểu, hình ảnh và các liên kết giữa các trang với nhau.
Lịch sử HTML
HTML được phát triển lần đầu tiên vào năm 1990 bởi nhà vật lý Tim Berners-Lee tại CERN. Ông tạo ra HTML để chia sẻ thông tin giữa các nhà khoa học.
Sau đó vào năm 1993, phiên bản HTML 1.0 chính thức ra đời. Tiếp theo HTML 2.0 ra đời vào năm 1995.
Năm 1997, HTML 3.2 được định nghĩa chính thức bởi W3C (Tổ chức Web Toàn cầu). Đây là phiên bản HTML đầu tiên được chuẩn hóa.
Năm 1999, HTML 4.01 ra mắt với nhiều cải tiến về khả năng truy cập, ngôn ngữ kịch bản và kiểu dáng.
HTML5 ra đời vào năm 2014 với sự hỗ trợ cho video và âm thanh được tích hợp sẵn không cần các plugin như Flash. HTML5 cũng cải thiện khả năng hoạt động trên các thiết bị di động.
Hiện tại, HTML5 vẫn là phiên bản phổ biến nhất được sử dụng để xây dựng các trang web.
HTML hoạt động như thế nào?
HTML hoạt động bằng cách sử dụng các thẻ để định dạng và cấu trúc nội dung của trang web. Các file HTML có đuôi .html hoặc .htm.
Trình duyệt web (Chrome, Firefox,…) sẽ đọc và hiển thị các file HTML dưới dạng trang web.
Các bước hoạt động của HTML:
- Người dùng sử dụng các thẻ HTML để viết nội dung và cấu trúc trang web trong file HTML.
- File HTML được lưu trên máy chủ web.
- Khi người dùng truy cập vào địa chỉ của trang web, trình duyệt sẽ gửi yêu cầu tới máy chủ.
- Máy chủ sẽ gửi lại file HTML cho trình duyệt.
- Trình duyệt sẽ đọc và hiển thị các nội dung của HTML thành trang web hoàn chỉnh.
- Nếu trang web có liên kết tới các file khác như CSS, JavaScript, hình ảnh,… thì trình duyệt cũng sẽ yêu cầu và hiển thị các file đó.
Như vậy, HTML giúp người dùng xây dựng nên cấu trúc và nội dung của trang web. Trình duyệt sẽ đọc và render HTML thành giao diện trang web.
Ưu điểm và nhược điểm của HTML là gì?
Ưu điểm của HTML là gì?
- Dễ học và sử dụng. Cú pháp HTML khá đơn giản, dễ hiểu.
- Khả năng truy cập cao. HTML hỗ trợ tốt cho các thiết bị truy cập như máy tính, điện thoại, máy đọc màn hình cho người khiếm thị.
- Được hỗ trợ rộng rãi. Hầu hết các trình duyệt và thiết bị đều hỗ trợ HTML.
- Khả năng tối ưu hóa tìm kiếm (SEO) tốt do có cấu trúc rõ ràng.
- Miễn phí và mã nguồn mở. HTML là ngôn ngữ miễn phí, mã nguồn mở.
Nhược điểm của HTML là gì?
- Khả năng định dạng hạn chế, chỉ cho phép định dạng cơ bản về font chữ, màu sắc. Muốn định dạng chi tiết hơn cần kết hợp với CSS.
- Không hỗ trợ lập trình các tính năng phức tạp như xử lý form, animation, game,… Cần sử dụng thêm JavaScript.
- Bảo mật kém, dễ bị tấn công cross-site scripting (XSS) nếu không kiểm soát kỹ các đầu vào.
- Khó kiểm soát và duy trì các website lớn do HTML không hỗ trợ lập trình hướng đối tượng.
Nhìn chung, HTML thiếu khả năng định dạng chi tiết và lập trình các tính năng phức tạp. Tuy nhiên, những nhược điểm này có thể được khắc phục bằng cách kết hợp HTML với CSS và JavaScript.
HTML có phải ngôn ngữ lập trình không?
HTML không phải là ngôn ngữ lập trình. HTML là ngôn ngữ đánh dấu siêu văn bản dùng để cấu trúc và trình bày nội dung cho trang web.
HTML không phải là ngôn ngữ lập trình vì nó không có khả năng:
- Xử lý dữ liệu và thực hiện các thuật toán, phép tính.
- Lưu trữ dữ liệu, biến.
- Thuật toán điều khiển luồng chương trình (vòng lặp, rẽ nhánh,…)
- Hướng đối tượng, lớp, kế thừa,…
HTML chỉ định nghĩa cấu trúc và nội dung của trang web mà không thể tự thực thi các thao tác xử lý dữ liệu.
Để thực hiện chức năng xử lý phức tạp, cần kết hợp HTML với các ngôn ngữ lập trình thực thi khác như JavaScript, PHP, Python,…
Tóm lại, HTML không phải là ngôn ngữ lập trình mà chỉ đóng vai trò mô tả và trình bày nội dung.
Vai trò của HTML trong lập trình Web
HTML đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong lập trình web, cụ thể:
- Xây dựng cấu trúc và bố cục của trang web bằng các thẻ tiêu đề, đoạn văn, bảng, form, v.v.
- Trình bày nội dung văn bản, hình ảnh, âm thanh, video trên trang web.
- Tạo ra các siêu liên kết để điều hướng giữa các trang.
- Kết hợp với CSS để định dạng bố cục và trang trí.
- Kết hợp với JavaScript để xây dựng các tính năng tương tác, hoạt ảnh trên trang web.
- Đóng vai trò “khung xương” của website, nối kết các công nghệ web lại với nhau.
Như vậy, mặc dù HTML không phải ngôn ngữ lập trình, nhưng nó vô cùng quan trọng, là nền tảng để xây dựng nên các website.
Các đặc điểm của HTML
HTML có một số đặc điểm sau:
- Sử dụng các thẻ để đánh dấu các phần tử trên trang web. Các thẻ HTML bao gồm thẻ mở và thẻ đóng.
- Có thể nhúng các siêu liên kết, hình ảnh, âm thanh, video vào trang web.
- Hỗ trợ các thẻ semantic để cải thiện ý nghĩa và cấu trúc trang web như , , , v.v.
- Cho phép tạo các bảng dữ liệu, form để thu thập thông tin từ người dùng.
- Hỗ trợ các thuộc tính global như
id
,class
để nhận dạng các phần tử. - Tách biệt nội dung ra khỏi định dạng bằng cách sử dụng CSS.
- Có khả năng tương thích với nhiều thiết bị hiển thị khác nhau.
- Có khả năng truy cập tốt cho người khiếm thị nhờ các thẻ và thuộc tính truy cập.
Những đặc điểm trên giúp HTML trở thành ngôn ngữ lý tưởng để xây dựng cấu trúc và nội dung website.
Kết luận
HTML là một ngôn ngữ cơ bản để lập trình web. Nếu bạn muốn học cách xây dựng trang web, bạn cần phải học html, css và JavaScript.
Hy vọng bài viết này đã giúp bạn hiểu rõ hơn về HTML. Chúc bạn học HTML thành công!