GDP một trong những chỉ số cơ bản để đánh giá quy mô, năng lực của 1 nền kinh tế. Hiện nay GDP được sử dụng khá phổ biến song không phải ai cũng hiểu rõ GDP là gì và nhầm lẫn GDP với GNP. Hôm nay hãy cùng Bancobiet tìm hiểu nhé.
GDP là gì?
GDP (Gross Domestic Product) dịch tiếng việt là tổng sản phẩm quốc nội: được hiểu là giá trị thị trường của tất cả hàng hóa, dịch vụ được sản xuất ra trong lãnh thổ một quốc gia (bao gồm cả sản phẩm do người nước ngoài sản xuất trên lãnh thổ của quốc gia đó) trong một thời kỳ nhất định (thường là 01 năm).
Phương pháp tính GDP
Có 2 phương pháp tính GDP phổ biến là phương pháp chi tiêu và phương pháp thu nhập.
- Phương pháp chi tiêu: GDP tính bằng tổng chi tiêu hàng hóa và dịch vụ cuối cùng hàng năm của một nền kinh tế. Cụ thể: GDP=C+G+I+NX.
- Phương pháp thu nhập hay phương pháp chi phí: Theo phương pháp này, GDP bằng tổng chi phí sản xuất các sản phẩm cuối cùng của xã hội, hay bằng tổng thu nhập của nền kinh tế từ các yếu tố tiền lương (W-wage), tiền thuê (R-rent), tiền lãi (I-interest), lợi nhuận (Pr-profit), thuế gián thu ròng (Ti) và hao mòn tài sản cố định (De). Cụ thể: GDP=W+R+i+Pr+Ti+De.
Ngoài hai phương pháp trên, GDP còn có thể được tính bằng phương pháp giá trị gia tăng tức là tổng tất cả các giá trị gia tăng của nền kinh tế trong một thời gian nhất định (GDP = Giá trị sản xuất – chi phí trung gian + thuế nhập khẩu). Tuy cách tính khác nhau nhưng kết quả tính GDP sẽ là như nhau nhé.
GDP bình quân đầu người
GDP bình quân đầu người được tính bằng GDP của vùng lãnh thổ chia cho tổng dân số tại cùng thời điểm. Chỉ số GDP bình quân đầu người cao tỷ lệ thuận với mức thu nhập cũng như đời sống người dân ở quốc gia đó.
Phân biệt GDP với GNP
GDP và GNP đều là những khái niệm dùng để đánh giá tốc độ phát triển kinh tế của một quốc gia. Tuy nhiên đây là hai thuật ngữ khác nhau cần nhìn nhận rõ để tránh nhầm lẫn.
GNP (Gross National Product) là tổng sản phẩm quốc gia, tức toàn bộ giá trị được công dân mang quốc tịch nước đó sản xuất ra trong khoảng thời gian nhất định, không phân biệt lãnh thổ. Trong khi đó GDP phản ánh tổng giá trị tính trên vùng lãnh thổ, không theo quốc tịch. GDP có thể được tạo ra bởi các công ty nước ngoài miễn sao thuộc lãnh thổ của quốc gia đang tính đến, vì vậy người ta thường dựa vào GDP để đánh giá sức mạnh của một nền kinh tế quốc gia.
Ví dụ: Ford đặt chi nhánh và xưởng sản xuất tại Anh để phục vụ thị trường nội địa. Mọi thu nhập sau khi bán hàng từ chi nhánh này được tính vào GDP của Anh. Tuy nhiên lợi nhuận ròng thu được và lương của công nhân người Mỹ đang làm việc tại đây sẽ được tính vào GNP của Mỹ.
Hy vọng với những kiến thức trên đây các bạn đã có cái nhìn trực quan, dễ hiểu hơn về GDP và phân biệt được GDP với GNP, giúp ích cho quá trình tìm hiểu sâu hơn sau này.
